Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)
Rusya’da komünist ihtilalin çıkması ve Rusya’nın savaştan çekilmesi İtilaf Devletleri’nin işine gelmemiş, Sovyet Rusya’ya karşı tavır almışlardı. Rusya ise güneyden ve Boğazlar’dan gelebilecek herhangi bir tehlikeye karşı güneyinde sağlam ve dost bir devlet görmek istiyordu. TBMM’nin de müttefik bir güce ihtiyacı vardı.
Rusya’da kurulan Sovyet yönetimine karşı harekete geçen İtilaf Devletleri, bir yandan da Anadolu’yu işgale başlamışlardı. Bu durumda, Türkiye ve Sovyet Rusya, aynı düşman ülkelerle karşı karşıya kaldı. Ayrıca TBMM’nin emperyalist devletlere karşı mücadele vermesi iki devleti yakınlaştıran bir unsur oldu.
Doğuda Ermenilere, batıda Yunanlılara karşı kazanılan zaferler, TBMM’nin gücünü göstermiş, iki ülke arasında Moskova Antlaşması imzalanmıştır. (16 Mart 1921)
Moskova Antlaşması’nın maddeleri
-Taraflardan birinin tanımadığı antlaşmayı diğeri de tanımayacak,
-Ruslar Misak-ı Milli’yi tanıyacaklar ve kapitülasyonların kaldırılmasını kabul edecekler,
-Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılan antlaşmalar geçersiz sayılacak,
-Taraflar arasında ekonomik ve askeri alanda yakınlaşma sağlanacak,
-Sovyet Rusya, TBMM’nin Gürcistan ve Ermenistan ile imzaladığı anlaşmalara göre belirlenen sınırını, Batum’un Gürcistan’a verilmesi koşuluyla tanıyacaktır.
Moskova Antlaşması’nın sonuçları ve önemi
-TBMM ilk kez büyük bir devlet tarafından tanınmıştır.
-Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sının sona erdiği belgelenmiştir.
-Misak-ı Milli sınırlarımız Sovyetler tarafından tanınmıştır.
-TBMM İtilaf devletlerine karşı, bir taraftar kazanmıştır.
-Rusya’dan 500.000 altın, 180.000 tüfek alınmış Milli mücadeleye ekonomik destek sağlanmıştır.
-Batum’dan vazgeçilerek Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir.
-Türk heyeti Moskova’da bulunduğu sırada, Rusya’dan destek almaya gelen yeni bağımsız devlet olan Afganistan ile 1 Mart 1921’de bir dostluk antlaşması imzalanmış, böylece TBMM ilk kez bir İslâm ülkesi tarafından tanınmıştır.
Rusya’da komünist ihtilalin çıkması ve Rusya’nın savaştan çekilmesi İtilaf Devletleri’nin işine gelmemiş, Sovyet Rusya’ya karşı tavır almışlardı. Rusya ise güneyden ve Boğazlar’dan gelebilecek herhangi bir tehlikeye karşı güneyinde sağlam ve dost bir devlet görmek istiyordu. TBMM’nin de müttefik bir güce ihtiyacı vardı.
Rusya’da kurulan Sovyet yönetimine karşı harekete geçen İtilaf Devletleri, bir yandan da Anadolu’yu işgale başlamışlardı. Bu durumda, Türkiye ve Sovyet Rusya, aynı düşman ülkelerle karşı karşıya kaldı. Ayrıca TBMM’nin emperyalist devletlere karşı mücadele vermesi iki devleti yakınlaştıran bir unsur oldu.
Doğuda Ermenilere, batıda Yunanlılara karşı kazanılan zaferler, TBMM’nin gücünü göstermiş, iki ülke arasında Moskova Antlaşması imzalanmıştır. (16 Mart 1921)
Moskova Antlaşması’nın maddeleri
-Taraflardan birinin tanımadığı antlaşmayı diğeri de tanımayacak,
-Ruslar Misak-ı Milli’yi tanıyacaklar ve kapitülasyonların kaldırılmasını kabul edecekler,
-Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılan antlaşmalar geçersiz sayılacak,
-Taraflar arasında ekonomik ve askeri alanda yakınlaşma sağlanacak,
-Sovyet Rusya, TBMM’nin Gürcistan ve Ermenistan ile imzaladığı anlaşmalara göre belirlenen sınırını, Batum’un Gürcistan’a verilmesi koşuluyla tanıyacaktır.
Moskova Antlaşması’nın sonuçları ve önemi
-TBMM ilk kez büyük bir devlet tarafından tanınmıştır.
-Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sının sona erdiği belgelenmiştir.
-Misak-ı Milli sınırlarımız Sovyetler tarafından tanınmıştır.
-TBMM İtilaf devletlerine karşı, bir taraftar kazanmıştır.
-Rusya’dan 500.000 altın, 180.000 tüfek alınmış Milli mücadeleye ekonomik destek sağlanmıştır.
-Batum’dan vazgeçilerek Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir.
-Türk heyeti Moskova’da bulunduğu sırada, Rusya’dan destek almaya gelen yeni bağımsız devlet olan Afganistan ile 1 Mart 1921’de bir dostluk antlaşması imzalanmış, böylece TBMM ilk kez bir İslâm ülkesi tarafından tanınmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatı, anıları, fotoğrafları, nutukları, mektupları, devrimleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatı, anıları, fotoğrafları, nutukları, mektupları, devrimleri